Acteur over menselijke kant heilige Jozefmaria

De heilige Jozefmaria was een man met innerlijke strijd en twijfels, maar, zo vertelt Charlie Cox die hem portretteert in de film 'There Be Dragons', de Spaanse heilige bleef trouw aan zijn roeping en sprak een uitzonderlijk deel in zichzelf aan – iets waartoe wij mogelijk allemaal in staat zijn.

Acteur Charlie Cox (heilige Jozefmaria) aan het ziekbed van een stervende man (© 2012, There Be Dragons).

Charlie Cox speelt de rol van Jozefmaria Escrivá in de film 'There Be Dragons', die op 6 mei in de Verenigde Staten in première ging. In dit interview vertelt Cox aan ZENIT dat hij "het publiek een mens wil laten zien, een echt mens" – zelfs iemand met wie je in je eigen leven een band zou kunnen opbouwen.

ZENIT: Heeft deze film jouw ideeën over het Opus Dei of de Kerk in het algemeen veranderd?

Cox: Voordat ik aan dit project begon, had ik werkelijk geen idee wie Jozefmaria Escrivá of wat het Opus Dei was. Waarschijnlijk heeft mij dat juist geholpen. Ik had zelfs Dan Brown’s De DaVinci Code niet gelezen (lachend).

Ik ben mij ervan bewust dat mijn ervaring bij het maken van deze film en het onderzoek dat ik deed naar Jozefmaria en het Opus Dei redelijk eenzijdig was, vanwege de mensen met wie ik omging en die ik ontmoette en het verhaal dat ik probeerde te vertellen. Wat niet wil zeggen dat ik geen brononderzoek deed en probeerde andere gezichtspunten te vinden, want dat deed ik wel zeker.

Mijn ervaring met het Opus Dei, de mensen met wie ik sprak en de ervaringen met deze mensen, zijn buitengewoon goed geweest. Het is een bijzonder concept en de spirituele principes die ten grondslag liggen aan het Opus Dei, zijn werkelijk heel mooi. Ik denk dat als je probeert op deze manier je leven te leiden, er mooie dingen kunnen gebeuren. Het getuigt van grote moed en het geeft me veel vertrouwen in de mensheid.

ZENIT: Welke boodschap hoop je dat mensen meekrijgen van deze film? En van de persoon die je speelde?

Cox: In de film komen veel thema’s aan de orde. Een van de thema’s die ik erg interessant vond, was het thema geloof. Tegenwoordig ontmoet en zie je veel mensen die niet geloven of geen enkel geloof hebben.

Tijdens de voorbereidingen voor deze film, begon ik steeds duidelijker in te zien dat geloof iets is waaraan je moet werken – wij moeten ons deel doen. Je moet zoeken. Wat ik leerde van de mensen met wie ik sprak tijdens de totstandkoming van deze film, is dat je ervoor moet gaan. Je moet er echt voor gaan. Je moet zoeken. Wanneer jij God zoekt, zal God zich aan jou openbaren. Dat is wat Jozefmaria tot uitdrukking brengt in zijn leven. Hij is een zoekende man – hij spreekt met God. Hij probeert God in zijn leven te betrekken zodat God zich aan hem kan openbaren.

Het is niet zo dat er een wonder geschiedt en dat je plotsklaps gelooft. Het is meer een kwestie dat wij ons deel hebben te doen en proberen God in ons leven toe te laten. Door dat te doen, zullen wij Zijn aanwezigheid gaan ervaren. En daarmee kun je een relatie opbouwen met God en je geloof versterken. Ik hoorde iemand eens zeggen, “God zal nooit iets voor je doen wat je Hem niet toestaat te doen." Je moet erom vragen.

ZENIT: Zijn er aspecten in Jozefmaria's persoonlijkheid die je bijzonder waardeert?

Charlie Cox (© 2012, There Be Dragons)

Cox: Het voelde bijna als te gemakkelijk om de rol van een priester te spelen, met name als je een toog aantrekt en een hoed opzet. Kijk, het is gemakkelijk om “vroom” te gaan spelen en karakterdiepte te verliezen. Het is makkelijk om alleen maar iemand te spelen die altijd liefhebbend en vriendelijk naar anderen is – iemand die van iedereen en van het leven houdt, en volledige acceptatie heeft en vergevingsgezindheid is jegens alles, om de rol te spelen van iemand die in vrede leeft met de wereld en de omstandigheden. Maar dat zou niet reëel zijn en mijn zorg was dat als ik op deze manier Jozefmaria zou gaan uitbeelden, ik mensen van hem zou laten vervreemden. Ik wil graag dat mensen zich met de Jozefmaria in zichzelf identificeren en zich tot hem wenden als tot een echte persoon.

Je wilt deze bijzondere man niet op zo’n wijze uitbeelden, dat mensen zouden zeggen, “Nou, hij was een priester, natuurlijk was hij vroom.” Daar gaat het niet om. Ik wilde dat het publiek een man zou zien, een gewone mens. Hij had menselijke behoeften en verlangens, zijn innerlijke strijd en vertwijfelingen. Echter gedurende zijn leven bleef hij trouw aan zijn roeping. Dat is mij bijgebleven van het script. Er is geen enkel losstaand moment in deze film of in zijn leven dat je zou doen zeggen, “Wow, die kerel is een heilige." Het is een aaneenschakeling van al zijn handelingen en zijn hele leven.

Hij streefde ernaar het goede te doen ondanks de immense vertwijfeling en angst waarmee hij werd geconfronteerd. Ik hoop dat mensen dat kunnen zien en daar iets mee kunnen in hun eigen leven. Ik hoop dat mensen na afloop van deze film kunnen zeggen dat zij een man hebben gezien die een uitzonderlijk deel in zichzelf kon aanspreken, iets waartoe wij mogelijk allemaal in staat zijn.

Jesús Colina

Zenit.org